Onderhoud Archieven | De Buitenkamer

18 november 2022

Dahlia’s in de winter

Dahlia’s overhouden

In de winter moet je iets met je dahlia’s, maar wat? Gebruikelijk is om de dahlia’s ieder najaar uit de grond te halen en in de lente weer te planten. Toch kan je ook overwegen om de dahliaknollen in de grond te laten zitten. Door hiermee te experimenteren kom je er vanzelf achter wat voor jou de beste manier is.

Dahlia’s rooien

Ieder jaar haal ik de dahlia’s na de eerste flinke nachtvorst uit de grond. Het beste is om de knollen zo lang mogelijk in de grond te laten zitten. Hierdoor heeft de plant de kans om zoveel mogelijk reservevoedsel op te slaan in de wortels, waardoor de knollen groter en groter worden. Het tijdstip voor het rooien van dahlia’s is dus afhankelijk van het weer. Als de planten nog groeien, ook al bloeien ze niet meer, hoef je nog niet in actie te komen. Als de planten door de vorst bruin/zwart zijn geworden kan je aan de slag. Knip het groen af tot ongeveer 30 cm. boven de grond. Steek met een spitvork of een spade voorzichtig en diep onder de plant. Houdt er rekening mee dat de knollen flink groter zijn geworden. Haal de dahlia uit de grond en schut de aarde eraf. Leg de knollen zijwaarts op een paar kranten, op een koele plek, om te drogen. Zorg dat je etiketjes bij de hand hebt om de naam er met watervaste stift op te schrijven, dan weet je volgend jaar nog welke soorten je hebt. Na een paar dagen kan je de aarde die opgedroogd is eraf schudden of vegen. Knip de stengels nog wat korter. Bewaar de knollen uiteindelijk op een vorstvrije maar koele plek. Bijvoorbeeld in een (droge!) kelder, een zolder of garage. Je kan ze in kranten wikkelen, in droge potgrond of in een kartonnen doos bewaren. Bewaar ze niet in plastic om schimmelen te voorkomen. Onafgedekt is ook geen goed idee, dan verdrogen ze en vind je in het voorjaar verrimpelde knollen.

Dahlia’s laten staan

Als je op zand tuiniert of een beschutte tuin hebt, kan je overwegen om de dahlia’s in de grond te laten zitten. Dek ze dan wel af met of met de afgeknipte plantendelen. Er is altijd een risico dat de knollen bevriezen, verrotten of opgegeten worden door muizen. Een ander nadeel is slakkenvraat in het voorjaar. Als de knollen uitlopen kunnen slakken zich tegoed doen aan de verse jonge blaadjes. Het grote voordeel van deze methode is dat je er geen werk aan hebt.

Voorjaar in aantocht

Als je de dahlia’s hebt overgehouden zijn er twee tijdstippen waarop je ze kan planten. Zelf kies ik ervoor om de planten in maart op te potten en ze in de platte bak op te kweken tot flinke planten. Hierdoor heb je minder last van slakkenvraat en vervroeg je de bloei, de planten hebben dus een flinke voorsprong. Rond half mei plant ik ze uit in de borders. Dit kost natuurlijk wel extra werk. Je kan er ook voor kiezen om ze eind april uit te planten, ze komen dan half mei boven de grond. En daarna… genieten van alle kleuren!

20 februari 2022

Fruitbomen snoeien

Sinds een aantal jaren ben ik als adviseur en vrijwilliger betrokken bij de Stichting behoud en herstel historisch groen Grave. Inmiddels zijn twee oude boomgaarden met historische fruitrassen gerenoveerd. We snoeien, planten nieuwe bomen en hebben een aantal insectenhotels geplaatst. Daarnaast is de groengroep wekelijks bezig met regulier onderhoud op het Visioterrein, een toekomstig stadspark aan de rand van Grave. Ook is er een educatieprogramma ontwikkeld, leerlingen van Graafse scholen hebben zaadbommen gemaakt en bloembollen geplant. Natuurlijk kunnen we dat als stichting niet alleen, we werken samen met onder andere de gemeente Land van Cuijk, IVN Grave en Brabants Landschap. Ook hebben we via de Postcode Loterij een mooi bedrag ontvangen.

Snoei je mee?

In januari en februari plannen we altijd een aantal snoeiochtenden voor het jaarlijkse snoeionderhoud. Inmiddels hebben we twee snoeiochtenden achter de rug en is er veel werk verzet door de enthousiaste vrijwilligers. Met elkaar maak je het verschil; niet achterover leunen maar actief bezig zijn en het groen in Grave en omgeving een oppepper geven. Onze laatste snoeiochtend is op aanstaande zaterdag 26 februari in de boomgaard op het Visioterrein. Snoei je ook mee? Ervaring is niet nodig, je leert door te doen.
Zaterdag 26 februari
9.00-12.00 uur
Parkeerterrein Elizabethstraat (boomgaard ligt evenwijdig aan de Cuijkse Dijk)
Aanmelden via info@historischgroengrave.nl

12 februari 2022

Onkruid weghalen?

Onkruid, of toch niet?

Wat is nu eigenlijk onkruid? Brandnetels, madeliefjes of paardenbloemen zijn vaak ongewenste gasten in de tuin. Terwijl veel van deze planten hele goede eigenschappen hebben, ze zijn geneeskrachtig, kunnen gebruikt worden als meststof of zijn goede nectar en stuifmeelleveranciers. Vooral dat laatste is van belang voor je tuin.

Paardenbloem als tuinhulp

Hoe meer variatie aan insecten, hoe meer natuurlijke vijanden, hoe minder aantastingen in je tuin. Je creëert een natuurlijk evenwicht door natuurlijke vijanden aan te trekken. Laat de paardenbloem nou zo’n insectenmagneet zijn. Niet alleen bijen, hommels en vlinders komen op de paardenbloem af. Ook minder ‘aaibare’ soorten zoals gaasvliegen en zweefvliegen houden ervan. Deze insecten eten veel schadelijke insecten en zijn dus een perfecte hulp in je tuin.

Drachtplant

Als een plant stuifmeel en nectar levert noem je zo’n plant een drachtplant. Niet alle planten leveren stuifmeel en nectar van dezelfde kwaliteit. De paardenbloem levert zowel stuifmeel als nectar van de hoogste waarde, dus zo’n ‘onbetekenende’ plant is voor veel insecten van belang. Ook veel vlindersoorten hebben het stuifmeel en de nectar van de paardenbloem nodig. Vanwege de vroege bloei is de paardenbloem belangrijk voor veel soorten die al vroeg rondvliegen, zoals de citroenvlinder en het oranjetipje. Op dat moment zijn er nog niet zoveel bloemen in bloei en is de paardenbloem dus een belangrijke leverancier.

Onkruid

Je kan paardenbloemen onkruid noemen of inheemse flora, het is maar net zoals je het bekijkt. Voor mij is onkruid een plant die op een verkeerde plek staat. Dat kan dus ook een tuinplant als het Mexicaans madeliefje zijn die zich heeft uitgezaaid in het gras. Op sommige plekken in de tuin laat ik inheemse beplanting staan, zo werd ik vorig seizoen verrast door een prachtige combinatie van blaassilene, ontsnapt uit de bloemenweide, met lichtoranje goudsbloem en grijsbladige salvia. Vanmorgen zag ik dat de blaassilene weer opkomt, die mag blijven staan. Eventuele zaailingen houd ik goed in de gaten, om te voorkomen dat het uit de hand loopt. Omdat de temperaturen stijgen gaat alles aan de groei, gewenste én ongewenste planten. Haal de ongewenste planten (=onkruid ) nu weg, dat scheelt je veel tijd in het komende seizoen.

20 januari 2022

Sneeuwklokjes kondigen de lente aan

Voorbij de donkere dagen

Na de donkere decemberdagen is de komst van de lente onmiskenbaar, het duurt nog wel even, maar als je goed kijkt zie je de eerste tekenen al. De vogels laten weer van zich horen, vanmorgen hoorde ik, nog in de schemering, een roodborstje zingen. Ook beginnen de eerste bloembollen te bloeien, sneeuwklokjes en winterakonietjes zijn de vroegst bloeiende bollen.

Stinzenplanten, klein maar fijn

Deze bloembollen behoren tot de stinzenplanten, dit is een groep planten die sinds eeuwen werd aangeplant bij kastelen, buitenplaatsen en oude boerderijen. Deze planten zijn de eerste ingevoerde tuinplanten en waren alleen beschikbaar voor de rijken die een stenen huis (stins) bezaten. Tot voor enkele jaren geleden werd er nauwelijks aandacht aan besteed terwijl ze cultuurhistorisch van belang zijn. Inmiddels wordt de waarde van stinzenbollen ingezien en worden ze op veel landgoederen opnieuw geplant en zijn ze weer in grote getalen te zien. De tuinen van kasteel Hackfort in Vorden zijn een goed voorbeeld.

Vroege bloei is belangrijk

Bloembollen, vooral de vroege soorten zoals sneeuwklokjes, zijn onmisbaar in een levende tuin. Ze zorgen in een bijna bloemloze periode voor voldoende nectar en stuifmeel voor vroege bijen en hommels. De insecten zorgen tegelijkertijd voor bestuiving waardoor deze bloembollen zich door middel van zaad kunnen vermeerderen, hierdoor ontstaat in de loop der jaren een prachtig tapijt.

Meer en meer

Sneeuwklokjes vermeerderen zich niet alleen door zaad maar ook ondergronds. Elke ‘grote’ bol maakt meerdere kleintjes waardoor je uiteindelijk een grote klomp met bolletjes krijgt. Om sneller een mooi tapijtje te krijgen kan je de bolletjes opnemen en weer uitplanten. Bij sneeuwklokjes noem je dat ‘in the green’ verplanten. Wacht met verplanten tot ze uitgebloeid zijn maar laat het groen niet afsterven, het blad moet dus nog groen zijn. Graaf ze op, en verdeel de bolletjes over de plek waar je ze hebben wil en plant ze daar weer uit. Een schaduwrijke plek is ideaal, met het liefst zon tijdens de bloei. Onder bomen of struiken zullen ze het goed doen en je belonen met prachtige klokjes.

6 oktober 2020

Regen

Eindelijk regen

Regen, waar we zolang op gehoopt hebben, komt nu met bakken uit de hemel. De tuin fleurt er ontzettend van op, de vale grijsgroene sluier is op de veel plekken verdwenen. Maar niet overal, veel bomen en struiken hebben het nog steeds erg moeilijk. Vandaag heb ik eens een proefje gedaan. De bovenste 50 centimeter is redelijk vochtig maar daaronder is het maar matig. Dat betekent dat de vaste planten (planten die winters bovengronds afsterven en in het voorjaar weer uitlopen) de beschikking hebben over water. De meeste vaste planten wortelen namelijk niet zo diep en hebben genoeg aan de bovenste 30 tot 50 centimeter. Struiken wortelen veel dieper, de vraag is of de grond daar al vochtig genoeg is. Bomen wortelen in nog diepere lagen en hebben, als je geluk hebt, de beschikking over grondwater.

Omgeving

De verschillen zijn regionaal én plaatselijk erg groot. Dat heeft te maken met de vele aspecten die samenhangen met voldoende water voor je planten. Tuinier je op zand, veen of klei? Hoe hoog, of hoe laag, is de grondwaterstand? Woon je in een gebied waar veel of weinig regen valt? Houd ook in de herfst en winter je beplanting goed in de gaten; op veel plaatsen in Nederland is de bodem nog veel te droog. Op de website van je waterschap kan je meer informatie vinden over de stand van zaken in jouw omgeving. Waterschap Aa en Maas, waar Gassel onder valt, geeft onder andere de volgende info: ‘We hebben een kletsnatte herfst/winter nodig voordat het watersysteem weer helemaal is aangevuld en er weer een voorraad is voor de lente en zomer van 2021.’

In de gaten houden

Hoe ongewoon het ook lijkt, misschien moet je in de winter wel watergeven. Dat geldt natuurlijk niet voor bladverliezende struiken en bomen, Deze zijn in rust en hebben pas aan het einde van de winter weer water nodig, als de sapstroom op gang komt. In tegenstelling tot bladhoudende bomen en heesters, zij zijn bij winterse droogte kwetsbaar omdat via het blad water verdampt. Denk dan bijvoorbeeld aan steeneik, Magnolia grandiflora, Taxus(haag), laurier(haag), coniferen, etc. Houd deze dus extra goed in de gaten bij droge periodes, vooral als er veel wind staat, want dan is er nog meer verdamping.

Planten in potten

Bij planten in potten is de kans groot dat ze juist teveel water krijgen, zeker als je nog waterschotels onder de potten hebt staan. In een paar dagen tijd kan je plant verrotten. Loop dus vandaag nog een rondje en haal de onderschotels weg. Bij droogte kan je ze er weer onder zetten.

15 mei 2020

IJsheiligen, pas op voor vorst!

Ondanks dat het klimaat verandert, doen de IJsheiligen hun naam eer aan. De IJsheiligen zijn vier katholieke heiligen, Mamertus, Pankratius, Servatius en Bonifacius, hun naamdagen vallen op 11 tot en met 14 mei. Al ruim 1000 jaar is dit een geheugensteuntje om je vorstgevoelige planten nog even binnen te houden. Tijdens deze periode kan het extra koud zijn met nachtvorst tot gevolg. Meestal is de vorst daarna het land uit en is het écht voorjaar. Toch heb ik wel eens meegemaakt dat het na half mei nog 8 graden vroor. Onze mooie Robinia pseudoacacia ‘Frisia’ was toen helemaal bevroren en al het blad was zwart. Uiteindelijk herstellen de planten wel weer en lopen ze opnieuw uit. Alleen jonge eenjarigen of zaailingen zullen het begeven. Let dus op rond half mei en volg het weerbericht. Even afdekken met een oud laken, kranten of een speciale beschermhoes voorkomt beschadigde planten. Zet de punten vast met iets zwaars, een paar stenen bijvoorbeeld, dit voorkomt het opwaaien. Soms is het genoeg om je planten even tegen de gevel te zetten, hier is het nét wat warmer. Lees meer over de IJsheiligen op de site van het KNMI

23 november 2018

Herfstblad, doe er iets mee!

Er wordt zoveel geklaagd over herfstblad, terwijl het zo mooi is. Verschillende vormen, verschillende kleuren én het geeft een prachtig geluid als je erdoor heen loopt. In het bos vinden veel mensen het prachtig, maar in de tuin en op straat wordt het als slordig en lastig ervaren. Inderdaad, de dakgoten en de goten van de straat moeten vrij van blad gemaakt worden. En het regenwater moet natuurlijk wel zijn weg naar de regenpijp en put kunnen vinden. Ook het gazon moet vrij blijven van herfstblad, anders krijgt het geen licht. Maar wat moet je dan doen met ‘al dat blad’? Nou gewoon, hergebruiken! Zorg voor een kringloop en gebruik zoveel mogelijk tuinafval. Herfstblad kan je tussen je planten laten liggen zodat ze bescherming in de winter hebben. Maak er geen dikke laag van want dan kunnen de planten gaan rotten of te vroeg uitlopen. Het overige blad kan je in een zelfgemaakte bladkorf doen. Neemt dat teveel plaats in? Vul dan een paar zakken met blad en prik er een paar gaten in. Na een aantal maanden heb je prachtige bladcompost, dit kan je vervolgens weer tussen de planten strooien om de grond te verbeteren. Met dit hergebruik lever je een bijdrage aan de levende tuin. Veel dieren vinden beschutting tussen het blad, terwijl vogels hierin op zoek gaan naar voedsel.

3 september 2018

Taxus Taxi haalt t/m 7 sep. je taxussnoeisel op

In de zomermaanden is de Stichting Taxus Taxi actief met de inzameling van het snoeisel van de taxus. De naaldjes van deze haag bevatten dé belangrijke basis grondstoffen voor chemotherapie. Door het aanbieden van je taxussnoeisel lever je een belangrijke bijdrage aan het bestrijden van kanker. Het seizoen is bijna afgelopen, de werkzame stof in de taxus wordt in deze periode minder. Tijdens de nazomer worden de nachten kouder en gaat de taxus zich voorbereiden op de winter. Hierbij verplaatsen ook de stoffen zich en kunnen de naalden niet langer gebruikt worden voor extractie.

Hoe doe je mee?

kijk op de site of de Taxus Taxi ook in jouw regio werkt
haal een of meerdere tassen bij de Boerenbond, Welkoop of een ander uitgiftepunt
lees de knipvoorwaarden voor meer info
snoei alleen de 1-jarige scheuten en niet de houtachtige delen
maak een afspraak om het snoeisel op te laten halen

Tot en met 7 september kan je het taxussnoeisel nog inleveren. Dus… aan de slag!

22 augustus 2018

XenTari, hét biologische middel tegen buxusmot

Sinds dit voorjaar heeft de buxusmot het Land van Cuijk ontdekt. In sommige tuinen zijn de buxussen helemaal aangevreten terwijl in andere tuinen de planten er nog prima bij staan. Sinds 2007 is de buxusmot in ons land en heeft zich inmiddels over steeds meer provincies verspreidt. De buxusmot ziet er eigenlijk prachtig uit, alleen zijn de nakomelingen zo vraatzuchtig en hebben (nog) geen natuurlijke vijanden. Sinds kort is er een nieuw professioneel, biologisch middel op de markt, XenTari. Het doodt de rupsen van de buxusmot maar is verder onschadelijk voor mens, dier en milieu, het past dus prima in De Levende Tuin. Klik voor alle informatie over de buxusmot door naar deze pagina. Je kunt het product hier ook bestellen.

Bron: Vlinderstichting

11 september 2017

Japanse Duizendknoop in mijn tuin, help!

©Probos

Soms kom ik ze tegen; tuinen waarin de Japanse Duizendknoop groeit. Deze plant is een betrekkelijk nieuwe invasieve exoot. De naam zegt het al, als je niet oppast overkomt het je: een invasie van een ongewenste exotische plant. Verwar de plant niet met de inheemse Duizendknoop, deze soorten kunnen ook wel eens lastig zijn maar niet zo extreem als zijn Japanse familielid. Als de plant zich in je tuin vestigt, lijkt het een leuke gratis aanwinst. Maar…. schijn bedriegt. De Japanse Duizendknoop voelt zich thuis op vrijwel alle grondsoorten en standplaatsen, dat zorgt ervoor dat hij zich razendsnel verspreid. Eerst heb je 1 plant maar als je even niet kijkt, beslaat hij al gauw 1 vierkante meter en meer. De plant ontwikkelt een extreme groeikracht en heeft wortels die kunnen reiken tot een diepte van 2 tot 3 meter. Ieder stukje wortel dat in de grond achterblijft kan weer uitlopen. Heb je last van Japanse Duizendknoop in je tuin? Doe er snel iets aan! Haal de bovengrondse delen weg en probeer de plant hiermee uit te putten. Gooi de resten niet op de composthoop, anders breng je de plant opnieuw in je tuin. Verwijder alle afgeknipte delen want stukjes stengel met een knoop (what’s in a name?) lopen weer uit. Lees meer én huiver op bestrijdingduizendknoop.nl